Park Narodowy Gór Stołowych

Park Narodowy Gór Stołowych jest bez wątpienia magnesem, który ma największą siłę przyciągania licznie odwiedzających te strony wędrowców.

Obejmuje większość Gór Stołowych stanowiących południowo-zachodnią część piaskowcowej płyty wypełniającej nieckę śródsudecką, między Karkonoszami, Górami Bystrzyckimi i Górami Orlickimi. Położony w Czechach fragment owej płyty nosi nazwę Broumovska Vrchovina i objęty jest ochroną w ramach Chronionego Parku Krajobrazowego Broumovsko.

PNGS powstał w Sudetach Środkowych, w 1993 r. Charakterystycznym elementem jego krajobrazu są oryginalne formacje skalne, takie jak „skalne miasto” na najwyższym szczycie Gór Stołowych – Szczelińcu Wielkim (919 m n.p.m.).

Początki turystycznego zainteresowania tym terenem datuje się już na 1730 r., kiedy powstała usytuowana w środku dzisiejszego parku wieś Karłów. Jej sołtys i właściciel tamtejszej oberży Franz Pabel sam wytyczył ścieżki w labiryncie Szczelińca Wielkiego, wybudował prowadzące na szczyt schody, został przewodnikiem i autorem nazw większości niezliczonych, występujących tam skał z najbardziej rozpoznawalnym Małpoludem i stanowiącym kulminację szczytu Fotelem Liczyrzepy.

Wielkim zainteresowaniem wędrowców w PNGS cieszą się także Błędne Skały czyli skalne labirynty w masywie Skalniaka (915) tworzące kilkusetmetrową trasę turystyczną, na jakiej niejednokrotnie trzeba przeciskać się przez wąskie, skalne szczeliny, a także Skalne Grzyby, Radkowskie Skały, Skały Puchacza czy Łężyckie Skałki położone w krajobrazie przypominającym sawannę.

Florę parku, która należy do piętra regla dolnego tworzą przede wszystkim świerkowe lasy, jakie w większości zastąpiły wycięte w XIX i XX w. lasy bukowo-jodłowe. W parku znajdują się także torfowiska wysokie, np. objęte ochroną rezerwatu „Wielkie Torfowisko Batorowskie” między Karłowem a Batorowem, gdzie występują tak rzadkie rośliny jak rosiczki, turzyce czy bagnica torfowa.

Reprezentantami fauny parku są m.in. jeleń, sarna, borsuk, z ptaków puchacz, bocian czarny, pluszcz, z gadów i płazów żmija zygzakowata, salamandra plamista i traszka górska.

Jest to obszar poprzecinany gęstą siecią szlaków turystycznych.

Tekst: Sandra Nejranowska-Białka

Obszar prawnie chroniony obejmuje większą część tego niezwykłego pod względem przyrodniczym i geologicznym pasma górskiego. Konkretnie 6340 hektarów. Park Narodowy powstał w 1993 roku. A wszystko po to, aby ocalić przed zniszczeniem niezwykłe formy skalne, ocalałe z wycinek naturalne lasy bukowo-jodłowe oraz szalenie bogatą w cenne gatunki faunę.